Składające się z dziesięciu ksiąg „Państwo” Platona zawiera zarówno krytykę panujących porządków, jak i propozycje zmian. Mieszkańcy utopijnego państwa Platona mieli się dzielić na trzy grupy, a właściwie kasty: władców, strażników oraz robotników. Rządzący rekrutować mieli się z najwybitniejszych jednostek, w których duszach przeważała część rozumna. Platon nazywał ich miłośnikami mądrości, czyli filozofami. Umiłowanie mądrości miało nie pozwolić im na przekładanie interesów własnych nad państwowymi. U strażników z kolei w duszy miała przeważać część popędliwa. Mieli pilnować oni porządku i bronić państwo od zewnątrz. Ostatnią i najniższą grupę stanowić mieli rzemieślnicy i rolnicy, w których duszach górę brała cześć pożądliwa. W państwie Platona każdy miał dla siebie wyznaczone zajęcie. Panował system powszechnej własności. Co ciekawe, Platon, jako jeden z pierwszych, zaproponował równouprawnienie mężczyzn i kobiet, przynajmniej w służbie państwowej. Platon miał dosyć rewolucyjny projekt nowego systemu wychowania. Można to właściwie nazwać „hodowaniem obywateli”, zresztą sam filozof wspominał o „trzodzie” albo „stadzie”, pilnowanym przez „pasterzy” – filozofów oraz „psy” – strażników. Państwo miało ingerować we wszystkie strefy życia – nawet w proces poczęcia. Zlikwidowano w ten sposób instytucję rodziny – partnerzy mieli być losowani i nie znali później swojego potomstwa. Urodzone dziecko mogło przeżyć tylko, gdy było zdrowe – chore lub kalekie na wzór spartański zabijano. Po urodzeniu dzieci zabierano matkom i poddawano surowemu wychowaniu.
Platońska wizja idealnego państwa wydaje się aż nazbyt realistyczna ludziom żyjącym w XX i XXI wieku, zwłaszcza tym, którzy mają za sobą doświadczenia komunizmu i totalitaryzmu. Dla współczesnych, z opisu idealnego państwa Platona wyłania się nie idylla, ale ponury obraz zniewolenia ludności. Oznacza to, że granica pomiędzy utopią, a jej zaprzeczeniem – antyutopią, bywa płynna i nie zawsze to, co wydaje się dobre i wzniosłe, musi takim być.